EVLİLİĞİNİZDE PİLOT IŞIĞINI YANIK TUTUN
29 Nisan 2013
J. Gottman ve N. Silver’ ın ortaya koyduğu mutlu bir evliliği sürdürmenin yedi ilkesini anlattığımız yazı dizisinin 3. süne geldik. Evlilik terapisti Gottman’ a göre birbirine duygusal açıdan bağlı çiftler uzaklaşma yerine yakınlaşmayı seçen çiftlerdir.
Bu nedenle 3. ilke:
Uzaklaşmak yerine yakınlaşmak
Evli insanlar düzenli olarak, eşlerinin dikkat, sevgi, mizah anlayışı ve desteği için davetiye çıkarırlar. Bu davetiyeden sonra birbirlerine ya yakınlaşır ya da uzaklaşırlar. Yakınlaşma; duygusal bağlantı, aşk, tutku ve iyi bir cinsel yaşamın temelidir.
Yakınlaşan çiftlerin evli ve birbirine duygusal açıdan bağlı kaldığını, uzaklaşanlarınsa eninde sonunda yolunu yitirdiğini söyleyen Gottman, bu evliliklerin farklı sonuçlanmasının nedenini “duygusal banka hesabı” diye adlandırdığı şeye bağlıyor. Birbirine yakınlaşan eşler, hesaba yatırım yaparlar. Mesela eşler;
Akşamları biraraya gelip geçirdikleri gün ile ilgili konuşuyorlar mı?
Pazar gazetesini birlikte mi, yoksa sessizce tek başına mı okuyacaklar?
Öğlen yemeğini yerken sohbet edecekler mi?
Yiyecek alışverişine birlikte mi çıkıyorlar?
Hafta içi birlikte kahvaltı ediyorlar mı?
İş günlerinde birbirlerini arıyorlar mı?
Eşinin arabasını yıkamaya götürüyor mu?
Evişlerinde birbirlerine yardımcılar mı?
Kendini geliştirmeye yönelik bir planda (örneğin yeni bir kurs, kilo verme, egzersiz, yeni bir kariyer) birbirine yardımcı oluyorlar mı?
Birlikte tatil planı yapıyorlar mı?
Çocuklarla birlikte ilgileniyorlar mı?
Bunlar gibi benzer yakınlaşma davranışlarından olmasını en çok istediğiniz üç etkinliği seçin ve eşinizle bunu paylaşın. Bunu yaparken, bu alıştırmanın gerçekten birbirinizin gururunu okşamanın bir yolu olduğunu unutmayın.
Eşinizin geçmişte yaptıklarını eleştirmek yerine, şimdi olmasını istediğiniz şeyler üzerine odaklanın. Sözgelimi, “Beni hep yalnız bırakıyorsun,” yerine “Davetlerde benimle daha çok zaman geçirirsen sevinirim,” deyin .
Gottman’ lar en etkili faaliyetin birinci sıradaki, “Akşamları biraraya gelip günün nasıl geçtiğinden söz etmek” olduğunu bulgulamışlar. “Günün nasıl geçti hayatım?” sohbetinin işlevi, evliliğinizden kaynaklanmayan stresle başetmenize yardımcı olmaktır. Araştırmalara göre bunun öğrenilmesi, evliliğin uzun erimli sağlığı açısından çok önemlidir.
Ancak bu konuşmaların zamanlamasının ve sakinleştirici etkisi olmasının önemi çok büyüktür. Diğer bir husus ise eşinizi dinlememek durumunda öfkeye kapılacağıdır. Bu sebeple; sırayla konuşmak, istenmeden tavsiyede bulunmamak, gerçek bir ilgi göstermek, eşten yana olmak (örneğin eşiniz geç kaldığı için azarlayan şefini şikayet ediyorsa, ahlak dersi vermeyin. Bunun yerine “Ne büyük haksızlık deyin”), anlayışlı olmak, başkalarına karşı biz tavrı sergilemek, sevgi göstermek (Eşinize sarılın, “Seni seviyorum” deyin) ve duyguları onaylamak önemlidir.
Yakınlık ve bağımsızlık ihtiyaçlarınızda farklılıklar olabilir. Hislerinizin nedenlerini anlayıp farklılıklarınıza saygı duyabildiğiniz sürece evliliğiniz yürüyebilir. Gün içinde eşinizin size soğuk davrandığını hissediyorsanız, ya da eşinizin size yakınlık kavramı boğucu geliyorsa, evliliğiniz için yapacağınız en iyi şey, bunu dile getirmektir.
Bu anlara birlikte bakmanız, birbiriniz hakkında daha büyük bir içgörü edinmenizi sağlayacak ve ihtiyaç duyduğunuz şeyi birbirinize vermeyi öğrenmenize yardımcı olacaktır.
İlişkinizde ufak bağlantılar kurarak “pilot ışığını yanık tutmanın”, evliliğiniz boyunca her durumda işe yarayacağını asla aklınızdan çıkarmayın.
Uzm. Psikolog, Psikoterapist Ruşen Nur Arıkan